Orhan Doğan'nın anısına : 'Size barışı getiremedim'

[Siyabend]

Türkiye siyasal yaşamına kara bir leke olarak geçen DEP'li milletvekillerinin tutuklanması ya da '2 Mart Darbesi'nin simgesi oldu, meclis bahçesinden yaka paça götürülüşü ile. 52 yıllık yaşamına tam bir Türkiye macerası sığdıran Orhan Doğan, ülkenin her köşesinde arkadaşlıklar edindi. Kürt kimliği nedeniyle dışlanan Doğan, ömrünü adadığı Kürtlere 'size barışı getiremedim' özeleştirisi ile veda etti.

orhan_dogan.jpg

DEP eski Milletvekili ve 2 Mart 1994 tarihinde DEP'e yönelik operasyonun simge isimlerinden olan Orhan Doğan, 25 Temmuz 1955 yılında Mardin'in Dargeçit İlçesi'nde orta hali bir ailenin çocuğu olarak dünyaya geldi. Doğan'ın babası Yusuf Doğan, 30 yılı aşkın süre çeşitli illerde mal müdürlüğü görevinde bulunurken, Orhan Doğan yaşamının büyük bölümünü Mardin'in Cizre İlçesi'nde geçirdi. Mardin'de dünyaya gelen Doğan, babasının tayin durumu nedeniyle yaşamının büyük bölümünü Türkiye'nin değişik illerinde geçirdi.

ZORLU BİR YAŞAM MÜCADELESİ

Türkiye'nin bir çok yerinde yaşamının değişik dönemlerini geçiren Doğan, ülkenin her köşesinde arkadaşlıklar kurdu, ancak Kürt kimliği nedeniyle dışlanmışlıklardan ve sıkıntılardan da kurtulamadı; kendisini ifade etmekte zorlandı. Mardin'de başladığı eğitim hayatını, daha sonra yaka paça tutuklanacağı Ankara'da tamamladı.

İlkokula Mardin Kızıltepe'de başladı, Sivas'ta sürdürdü ve Gaziantep'in İslahiye İlçesi'nde tamamlayabildi. Ağrı'da başlayan orta öğrenimini ise Hatay'da tamamlayabildi.

Doğan, politik yaşamının başlangıcı olarak kabul ettiği lise eğitimine Aydın'ın Nazilli İlçesi'nde başladı ve Samsun'un Bafra İlçesi'nde tamamladı. Doğan daha önce verdiği bir röportajda, Nazilli'de lise öğrencisi iken bir arkadaşının ceketini kaldırdığını ve 'aa bunun kuyruğu yok' dediğini anlattı. 'Kuyruğu aranan Kürt' olarak Doğan'ın 'Kürtlük bilinci' de bu yaşlarda ve bu dışlanmışlık nedeniyle başladı. Bu aynı zamanda 'siyasi yaşamının' da başlangıcı oldu.

Sıkıntılı geçen lise eğitiminden sonra 1973 yılında üniversite sınavlarının iptal edilmesi nedeniyle bir yıl sonra 1974'te Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi'ne kayıt yaptırdı. Üniversite yıllarını çalışarak geçiren Doğan 1975-1981 yılları arasında Ankara Altındağ İlköğretim Müdürlüğü'nde muhasebe memuru olarak çalıştı. Eğitimini tamamladıktan sonra askerlik yapan Doğan, 1983 yılında Cizre'de avukatlık yapmaya başladı. 1976 yılında, 21 yaşındayken evlenen Doğan'ın bu evlilikten 5 çocuğu dünyaya geldi. Ayşegül, Fırat, Dicle, Deniz ve Emre isimli çocuklarından ilki 1977 yılında Ankara'da dünyaya gelirken diğerleri Cizre'de doğdu.

Siyasetle lise yıllarında tanışan Doğan, üniversite yıllarında da politik arayışlarının bir sonucu olarak Dev-Genç eylemlerine katıldı. Üniversiteyi bitirdikten sonra siyasette aktif rol alan Doğan, 1989 yılında İnsan Hakları Derneği (İHD) Cizre Şubesi'ni kurdu.

Halkın Emek Partisi'nin (HEP) kurucu üyeliğini yaptıktan sonra 1991 yılında SHP listelerinden Şırnak milletvekili olarak meclise girdi.

Meclisteyken DEP'in kuruluşu ile birlikte bu partiye geçen Doğan, 2 Mart 1994 tarihinde meclisten yaka paça gözaltına alınarak tutuklandı. Doğan aynı zamanda operasyon sırasında ensesinden tutulmuş görüntüsü ile Türkiye siyasal yaşamına bir 'demokrasi ayıbı' olarak geçecek '2 Mart darbesi'nin de simge ismi haline geldi.

Hatip Dicle, Selim Sadak ve Leyla Zana ile birlikte yargılandığı davadan, "Örgüt üyeliği" suçlaması ile 10.5 yıl cezaevinde kaldı. Doğan AİHM'in verdiği yeniden yargılama kararı sonucu Yargıtay kararıyla 9 Haziran 2004 tarihinde diğer DEP milletvekilleri ile birlikte tahliye edildi.

Cezaevinden çıktıktan sonra Demokratik Toplum Hareketi (DTH) Kurucu Üyeliği ve Demokratik Toplum Partisi (DTP) Merkez Yürütme Kurulu üyeliği yaptı.

22 Temmuz erken genel seçimleri için Şırnak'tan bağımsız milletvekili adaylığı başvurusunda bulunan Orhan Doğan'a Yüksek Seçim Kurulu vize vermedi. Doğan, Meclisi çözüm adresi olarak gördüğü için başvuruda bulunduğunu açıklamıştı.

Siyasi hayatı boyunca bir çok kez baskılara maruz kalan, gözleri önünde mücadele arkadaşları öldürülen Doğan, daha önce verdiği bir röportajda, hayatını mücadale esnasında öldürülen arkadaşlarına adadığını ifade etmişti. Doğan birçok kez, devletin kendilerine özür borcu olduğunu açıklamıştı.

SON SÖZLERİ

Ağrı'nın Doğubayazıt İlçesi'nde düzenlenen 'Ahmedê Xanî Kültür Sanat ve Turizm Festivali'nin kapanış konserinde kalp krizi geçirdiği için tamamlayamadığı konuşmasında şunları söyledi:

"Bizi 13 yıl önce meclis kapısında ensemizden tutarak tutsak alanlar, Kürt halkına olan bağlılığımızı ve sevgimizi de tutsak alacaklarını sandılar. Ancak yanıldılar, hem de çok yanıldılar. 22 Temmuz seçimlerine girmemizi de engellediler. Olsun engellesinler. Biz zaten makam mevki peşinde değiliz. Biz 22 Temmuz'da parlamentoya onlarca Orhan Doğan, Leyla Zana, Hatip Dicle ve Selim Sadak gönderiyoruz. Biz bugüne kadar halkımızın emrinde olduk. Sizlere hizmet etmeye devam edeceğiz. 'Bin Umut' adayları gümbür gümbür geliyor. 1992'de Süleyman Demirel geldi, 'Kürt realitesini tanıyoruz' dedi. Çiller, Bask modeli, Yılmaz, 'AB'nin yolu Diyarbakır'dan geçer', Erdoğan, 'Kürt sorunu benim sorunumdur' dedi. Bülent Ecevit köy-kentlerden falan söz etti. (Doğan bu sırada Ecevit'e yuh çekilmesine 'Yuh yok, sakın ha Allah rahmet eylesin diyerek izin vermedi) Ama hiçbiri Kürt sorununu çözdü mü? Arkadaşlar gözyaşının rengi yoktur ama kanın rengi kırmızıdır. Yaşamını yitiren Mehmetçik de, dağdaki de bizim kardeşimizdir. Akan kan durdurulsun. Kim akan kanı durdurursa onun önünde eğilmeye hazırız. Kürt sorununun çözümü için son zamanlarda önemli gayretler oldu. Ama generaller buna da müdahale ettiler. Kürt sorununun çözülmesine izin vermediler. Şimdi soruyorum size, Deniz Bahçeli mi çözecek Kürt sorununu? Bu ülke 5 tane darbe gördü. Bu ülkeyi solcular, sağcılar, kendine Müslümanım diyenler yönetti. Ama sadece Kürtler yönetmedi. Şimdi 22 Temmuz'da sıra Kürtlerde. Şimdi Kürtlerin zamanı. Bu toplumu siz demokratikleştireceksiniz. Kürtler bu ülkeye demokrasiyi getirecek. 22 Temmuz'da yeni bir Türkiye yaratacağız. Bu bizim namus borcumuzdur. Değerli dostlar ben bugüne kadar size barış ortamını sağlayamadığım için özür dilerim. Arkadaşlarım adına özür dilerim. 22 Temmuz'da önce barış diyeceğiz."

[JİLAN]

allah rahmet eylesin hiç karşılaşmadım ilk defa burda duyuyorum desem ayıp olurmuu ben de herşeye turist kaldım yaa

[ZAGROS]

ALLAH'TAN RAHMET AİLESİNE BAŞ SAĞLIĞI SEVENLERİNE SABIR DİLERİM

BÖYLE DEĞERLİ BİR İNSANI KAYBETME'NİN TELEFİSİ YOK MALESEF

[sinan]

inşallah doğanın özlemini duyduğu barış türkiyeye hakim olur, o da mezarında mutlu olur....

[Siyabend]

Her ölüm acıdır ama bazı insanların ölümleri,ölüm şekilleri
insanı derinden üzüyor.
Belkide özlem duyduğu barışı görmeden aramızdan ayrıldığı
için ölümüne bu kadar üzülüyoruz.

[jana.jiyana]

ben üzülmedim diyemem üzüldüm ama yanıp yıkılmadım çünkü onlar ölümsüzlüğü yakalamiş insanlrdır orhan doğanlar ölmezler.kim onlar gibi şaslıki ölümüne kadar görüşünden taviz vermmiş.umarım yeni orhanlar doğaçak bütün türkiyede.onlar bizim en karanlık dönemimizde gök yüzünde bize ışıgını yansıtan yıldızlardılar..............

saygılarımla:jana jiyan

[jana.jiyana]

ben üzülmedim diyemem üzüldüm ama yanıp yıkılmadım çünkü onlar ölümsüzlüğü yakalamiş insanlrdır orhan doğanlar ölmezler.kim onlar gibi şaslıki ölümüne kadar görüşünden taviz vermmiş.umarım yeni orhanlar doğaçak bütün türkiyede.onlar bizim en karanlık dönemimizde gök yüzünde bize ışıgını yansıtan yıldızlardılar..............

saygılarımla:jana jiyan

[SEYDUNA]

niye ölüm bulur onu vede onun gibilerini. neden neden bir kez olsun gülümsemezler fotoğraflarında. nedir bu sessizlik. ne susarım nede sessizlik isterim. herkes konuşacak ve herkes ne biliyorsa söyleyecek. nne karanlıklar arkasında bir sır nede denizin dibinde hazine dediğiniz para eden o değeriz metaller herşey. ortaya çıkacak vede herkes konuşacak. ORHAN DOĞAN ölmedi asıl ölen onu öldürenlerdir. neden ağlattılar bizi neden sütümüzü elimizden aldılar neden. belki konuşamıyordum. ama açtım mutluluğa açtım özgürlüğe ve yoldaşlarıma. bilinki ben bir ORHAN DOĞANIM VE BENİ SEVEN HERKESTE BENDİR. O ÖLMEDİ SADECE DERİN BİR UYKUYA DALDI. UYANMASINDAN KORKANLAR HERGÜN ÖLÜYORLAR DA GAZETELERE HABER OLMUYORLAR. DERİN SEVGİ VEDE SAYGILARIMLA ONU YÜREĞİMLEN SELAMLIYORUM YÜREĞİNDEN ÖPÜYORUM


SAYGILARIMLA SEYDUNA