Shot at 2007-08-16
Kitle imha silahlarının üstesinden gelmenin etkili yolu savaş değildir.
Güvenlik Konseyi'nin beş daimi üyesi ile bu tür silahlara sahip tüm diğer ülkeler de dahil olmak üzere, kitle imha silahlarının yokedilmesine ve küresel silahsızlanmaya gereksinim duyuluyor. Silahsızlanma tek ya da çok taraflı, silahlı bir saldırı yoluyla değil, diplomatik görüşmeler yoluyla sağlanmalı.
Uluslararası toplum, küresel silahsızlanmaya gereksinim olduğunu uzun süredir kabul ediyor. 1970 yılında yürürlüğe sokulan Nükleer Silahların Yayılmasını Önleme Anlaşması (NPT) hükümleri çerçevesinde, ABD ve nükleer silahlara sahip oldukları bilinen diğer dört devlet, nükleer silahsızlanma konusunda bağlayıcı taahhütlerde bulunmuşlardı. Buna karşılık nükleer silah sahibi olmayan ülkeler de nükleer silah yeteneğine kavuşmaya çalışmayacaklarını kabul etmişlerdi. Şimdiye dek ABD ve diğer nükleer güçler, nükleer silah sahibi olmayan devletlerin taahhütlerini yerine getirmeleri konusunda oldukça kararlı davrandılar; ancak kendilerinin yerine getirmedikleri taahhütler konusundaki eleştiriler karşısında da suskun kaldılar.
NPT'nin otuzuncu yılı olan 2000'de yapılan anlaşmayı gözden geçirme konferansında ABD ve anlaşmada imzası bulunan diğer devletler, belirlenmiş bulunan on üç silahsızlanma taahhüdünden ilki olan Kapsamlı Test Yasaklama Anlaşmasını (CTBT) yürürlüğe sokmak suretiyle nükleer silah denemelerini sona erdirme konusunda anlaşmaya varmışlardır. Bundan kısa bir süre sonra ABD Senatosu, CTBT'nin onaylanmasını reddetme yönünde bir oylama yaptı. 2002'de ABD hükümeti 2000'de yapılmış olan taahhütleri, özellikle de nükleer denemelerin yapılması yönündeki küresel yasaklamayı kabul etmediğini ilan ederek NPT'nin geleceğini tehlikeye sokmuş oldu.
1975'te bir başka kitle imha silahının ortadan kaldırılmasını hedefleyen bir anlaşma olan Biyolojik Silahlar Anlaşması (BWC) yürürlüğe sokuldu. BWC başlangıcından beri hükümlerine uyulmasını sağlamak konusunda etkisiz kalmıştır; bunun nedeni ise büyük ölçüde bir teyit mekanizmasından yoksun olmasıdır. Etkili teyit önlemleri geliştirilmesi yönünde yapılmış olan beş yıllık çalışmalar Haziran 2001'de ABD hükümeti tarafından baltalandı. Bush yönetimi son dakikada uluslararası denetimler yapılmasını reddetti. İleri sürülen nedenler ABD'nin ulusal güvenliği ve Amerikan şirketlerinin sanayi sırlarının korunmasıydı. Bu karar uluslararası toplumda infiale yol açtı ve Irak konusunda yapılmış olan istekler ışığında ikiyüzlülük olduğu apaçık.
Aralık 2001'de Yıldız Savaşları füze savunma programı üzerinde çalışmak üzere anlaşmadan çekildiğini ilan eden Bush yönetimi, Anti Balistik Füze Anlaşması (ABM) konusunda da yan çizdi.
Eski Sovyetler Birliği ülkelerindeki nükleer silahlar ve malzemelerin koruma altında tutulması ve yok edilmesi için Birleşik Devletler tarafından sağlanan fonlar nükleer silahların yayılmasını önleme konusunda hayati bir öneme sahip bulunmaktadır. Ancak 2001'de göreve gelen Bush Yönetiminin ilk adımlarından biri bu programların fonlarını yüzde 21 oranında kesmek, diğer taraftan ise nükleer silah fonlarını yüzde 5 oranında arttırmak olmuştur.
Aynı hikaye bugün de devam ediyor. En son 5 Şubat 2003'te kilit konumdaki bir ABD Senatosu komitesi, fikir babalığını Bush'un yaptığı Birleşik Devletler - Rusya Stratejik Saldırı Azaltma Anlaşması'nın (SORT) onaylanmasını tavsiye etme kararı aldı. SORT anlaşması tek bir silahın bile yok edilmesini gerektirmiyor ve ABD ile Rusya'nın silahsızlanma taahhütlerini yerine getirmeleri konusundaki bir başka başarısızlıklarını simgelemektedir. SORT anlaşması yalnızca 'konuşlandırılmış' silahlarda kesintiye gidilmesini sağlıyor ve nükleer silahların tümüyle ortadan kaldırılmasına yol açacak olan çok taraflı bir silahsızlanma anlaşmasını test etme niteliği taşıyan NPT anlaşmasına da uygun düşmüyor. Buna Bush'un Irak'a (veya muhtemel gördüğü bir başka saldırgana) karşı muhtemelen nükleer silah kullanma ve yeni nükleer silah üretme planlarını eklersek, açıkça görülüyor ki, ABD hem NPT'yi, hem de diğer uluslararası nükleer silahların yayılmasını önleme ve silahsızlanma anlaşmalarını fiilen ihlal etmektedir. Bunun da ötesinde, bütün bunlar Bush Yönetimi'nin küresel güvenlik için yakın bir tehdit oluşturduğunu açıkça gösteriyor.
http://www.greenpeace.org/turkey/di-er- ... a-silahlar" target="_blank
