Dünyanın Obama’dan Beklentileri Yüksek

[Siyabend]

ABD’nin ilk siyahi başkanı olarak seçilen Barack Obama beraberinde büyük umutları da getirdi! Washington’a düşman ülkeler dahil dünyanın dört bir yanından, beklentiler dile getirildi. Obama’yı Ortadoğu, Afrika, Kafkasya ve Latin Amerika'da zorlu bir dönem bekliyor.

Obama seçimlere rekor bir katılımla ABD Başkanı seçildi. ABD tarihinin ilk siyahi başkanı olan Obama’ya dünyanın her yanından mesajlar yağdı. Dünyanın gözü bu seçimlerdeydi. George W. Bush’un özellikle 2001 saldırılarından sonra “terörizmle mücadele” adı altında dünya da yarattığı gerilim ortamı ve yaşanan çevre felaketleri, Obama ile değişimler yaşanacağı umutlarını da beraberinde getirdi.

Obama’nın dünyanın iyimser beklentilerine ne kadar cevap olacağı bilinmiyor ancak kesin olan bir şey var; dünyada ABD eksenli ciddi bir değişim isteniyor. Seçimler mali kriz ortamında gerçekleşti, dünya borsaları can çekişiyor. Kafkasya krizi halen devam ediyor. Afrika’da etnik savaşlar ve açlık etkisinden bir şey yitirmedi. Ortadoğu’da İran, Irak, Suriye, Lübnan ve Kürt çıkmazı sürüyor. Latin Amerika ülkelerinde esen sosyalist rüzgar ABD’den açılım bekliyor.

Avrupa’da ABD’nin yedeğine girmeden daha dengeli bir ortaklık arayışında. Rusya ve Çin’in gözü ABD’de. Küresel ısınmanın temel aktörlerinden biri olan ABD’den çevreci bir politika izlemesi isteniyor. ABD içinde Obama’dan beklenen değişimden çok dış politikada izlenecek politikalar yeni ABD’nin farkını ortaya koyacak.

Rusya dışında tüm dünya ülkeleri Obama’yı kutladı. Avrupa ve Japonya hükümetleri Obama’nın seçilmesini “tarihi bir başarı” olarak değerlendirdi. Bush’un sekiz yıllık tek taraflı yönetiminin yerine sorunlar karşısında daha fazla işbirliği umut ediliyor. Özellikle Ortadoğu’da yöneticiler yeni bir barış planı isterken, bunun ABD’nin yeni bir yaklaşımı olmadan mümkün olmadığına vurgu yapıyorlar.

Afrikalılar, Obama’nın siyahi kökenli olmasından ötürü bu seçimlere ayrıca sembolik bir değer veriyorlar. ABD karşıtı olarak değerlendirilen Venezüella’dan İran’a ve Suriye’ye kadar Obama’yı kutladı ve ABD ile yeni ilişki dilekleri ifade edildi. Tüm diğerleri ile karşılaştırıldığında Moskova’nın mesajında bir uyumsuzluk vardı. Türkiye ise Ermeni soykırımı nedeniyle Obama’nın yeni başkan seçilmesinden endişeli.


İşte dünyadan gelen mesajlar:

AVRUPA

--AB dönem başkanı Fransa Cumhurbaşkanı Nicolas Sarkozy, Fransızların “en sıcak tebriklerini” yollayarak, “Sizin parlak zaferiniz Amerikan halkı hizmetinde yorulmak bilmek bir angajmanın ödülüdür” dedi. Sarkozy, “Amerikan halkı sizi seçerek, ki bu değişim seçimidir, açıklık ve iyimserlik yaptılar” diye belirtti.

--Avrupa Komisyonu Başkanı José Manuel Barroso: “Mevcut krizi yerindeliğe dönüştürmeliyiz. Yeni bir dünya için yeni bir yönteme ihtiyacımız var. Obama başkanlığındaki yönetim altında ABD’nin güçlerini, bu yeni yöntemi yürütmek için, kendi toplumlarımız ve tüm dünyanınkinden yararlanmak için Avrupa ile birleştireceğine içtenlikle inanıyorum.”


RUSYA

--Rusya Devlet Başkanı Dmitri Medvedev, Obama’nın ismini tek bir kez bile anmadan, “Ortaklarımızdan, yeni ABD yönetiminden Rusya ile iyi ilişkileri tercih etmesini umut ediyoruz” dedi.

ORTADOĞU

--Arap Ligi Genel Sekreteri Amr Musa: “Bugün özel bir gün, tarihi bir gün. (…) Obama’nın sürekli tekrarladığı önemli mesajın altını çizmek istiyorum: Amerika’nın bölge ve Filistin sorununa yaklaşımında değişime ihtiyacımız var.”

--İsrail’de iktidardaki parti lideri Tzipi Livni: “İsrail yeni yönetim ve yeni ABD Başkanı’ndan geniş stratejik işbirliğinin devamını bekliyor, ülkelerimiz arasında özel ve sarsılmaz ilişkilerin sıkılaştırılmasını umuyor.”

--İsrail Başbakanı Ehud Olmert: “Amerika bir kez daha demokrasilerin en büyüğü olduğunu kanıtladı ve Sayın Obama yönetici niteliklerini ispat etti. İsrail ve ABD Ortadoğu barış sürecini sıkılaştırmak ve ilerletmek istiyor.”

--Hamas sözcüsü Fewzi Barhum: “Sayın Obama’nın önceki yönetimlerin hatalarından ders çıkarmalı, özellikle de Afganistan, Irak, Lübnan ve Filistin’i yıkan Bush’unkinden. ABD’nin büyük sopasını sallamaya devam etmek yerinde dünyanın geri kalanı ile ilişkilerini iyileştirmeye çalışmalı.”

--Irak Dışişleri Bakanı Hoşyar Zebari: “Bu zafer Amerika’nın ülke ile hızlı bir yükümsüzlüğüne yol açmayacaktı. Irak hükümeti her iki tarafın çıkarlarını sonuca ulaştırmak için seçilen başkan ile samimi işbirliği diliyor.”

--Afganistan Devlet Başkanı Hamid Karzayi: “Dünyanı yeni bir döneme koyan Amerikan Başkanlık seçimlerindeki Barack Obama’nın zaferini kutluyoruz.”


AFRİKA

--Güney Afrika lideri Nelson Mandela: “Zaferinizi dünyanın her tarafından hiç kimsenin dünyayı daha iyi yapmak için değiştirme hayalinden korkmaması gerektiğini gösterdi. Sizin sonunda ABD’yi kendisini barışa ve herkesin refahına adayan bir uluslar topluluğu bütününe ortak yapmak hayalinizi gerçekleştireceğinize inandık.”

--Fildişi Sahilleri Başkanı Laurent Gbagbo: “Bu tarihi gün vesilesiyle dost ABD halkı için parlak başarı dileklerinde bulunmaktan zevk duyuyorum. (…) Sizin ülkenize ve dünyaya beklediği yapıcı değişimleri taşıyacağınıza kani oldum.”

--Kenya Devlet Başkanı Mwai Kibaki: “Senatör Obama’nın zaferi, burada Kenya’daki köklerinden ötürü bizim de zaferimizdir.”

GÜNEY AMERİKA

--Venezüella Devlet Başkanı Hugo Chavez: “Amerikalılar için bu umut gününde, Başkan Hugo Chavez, Venezüella halkı adına ABD halkı ve seçilmiş Başkan Barack Obama’yı büyük zaferinden ötürü kutluyor. Ülkelerimiz arasında ve egemenliğe saygı, eşitlik ve gerçek bir işbirliğine saygı temeline yeni ilişkiler kurmanın zamanının geldiğini inanıyoruz.”

--Bolivya Devlet Başkanı Evo Morales: “Bu tarihi bir zaferdir. Benim büyük umudum, Sayın Obama’nın Küba’ya karşı ekonomik ambargoyu kaldırması ve bazı ülkelerdeki birliklerini çekmesidir.”

ASYA

--Japonya Başbakanı Taro Aso: “Japonya’nın ABD ile ittifakını güçlendirmek ve uluslar arası toplumun karşı karşıya olduğu farklı sorunları çözmek için elimden gelen her şeyi, gelecek Başkan Obama ile tam işbirliği halinde yapacağım.”

--Çin Devlet Başkanı Hu Jintao: “Bu yeni tarihi dönemde ortak çabalarımız sayesinde kesintisiz diyalogu, çift taraflı değiş tokuşu, güveni ve çift taraflı işbirliğini güçlendirmeyi ve Çin ile ABD arasındaki yapıcı ilişkile yeni bir düzeye taşımayı umuyorum.”